Władza rodzicielska oraz nierozerwalnie związane z nią kontakty z dzieckiem, stanowią tematy wzbudzające olbrzymie emocje.

Każda ingerencja sądu w tym zakresie rodzi poważne konsekwencje. Celowym zatem staje się skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika i zasięgnięcie porady jeszcze przed formalnym wszczęciem postępowania.

W postępowaniu sądowym, w sprawach rodzinnych, pomoc fachowego pełnomocnika jest nieoceniona. Adwokat w należyty sposób precyzuje żądanie, składa w odpowiednim czasie niezbędne wnioski dowodowe, a przede wszystkim czuwa nad prawidłowym przebiegiem całego postępowania.

Władza rodzicielska obejmuje całokształt spraw dziecka, pieczę nad nim, zarząd jego majątkiem oraz jego reprezentowanie. Przysługuje ona obojgu rodzicom. Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym jego pochodzenie może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Jeżeli jedno z rodziców nie żyje albo nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, władza rodzicielska przysługuje drugiemu z rodziców. To samo dotyczy wypadku, gdy jedno z rodziców zostało pozbawione władzy rodzicielskiej albo gdy jego władza rodzicielska ulega zawieszeniu.

W sytuacji gdy władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. O istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają jednak wspólnie, a w przypadku braku porozumienia pomiędzy nimi konieczna staje się ingerencja sądu opiekuńczego.

Kiedy władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może, mając na uwadze dobro dziecka, określić sposób jej wykonywania, poprzez:

  • powierzenie wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka,
  • pozostawienie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem, i jest zasadne oczekiwanie, że będą współdziałać w sprawach dziecka.

Sprawy o uregulowanie sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej wszczyna się na wniosek strony bądź z urzędu. W wyroku rozwodowym sąd rozstrzyga obligatoryjnie o władzy rodzicielskiej nad wspólnych małoletnim dzieckiem..

Z pojęciem władzy rodzicielskiej wiąże się pojęcie kontaktów rodzica z dzieckiem. Pozbawienie styczności rodzica z dzieckiem może mieć miejsce tylko w orzeczeniu pozbawiającym władzy rodzicielskiej rodzica, gdy wymaga tego jego dobro, jak również gdy władza rodzicielska została ograniczona, przez umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Tym samym sąd musi wprost zakazać tej styczności lub ją odpowiednio ograniczyć.

Celem uregulowania styczności z dzieckiem strona zainteresowana powinna złożyć do sądu wniosek o ustalenie kontaktów z małoletnim dzieckiem. W wyroku rozwodowym sąd orzekając o władzy rodzicielskiej zajmuje stanowisko również w przedmiocie ustalenia kontaktów rodziców z dzieckiem. Rodzice są uprawnienie do przedstawiania zgodnego porozumienia, z którego wynikać będzie sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd uwzględni takie porozumienie w sytuacji, gdy nie będzie ono sprzeczne z dobrem małoletniego.

Istotnym dowodem, na którym opierają się sądy orzekające w przedmiotowych sprawach jest opinia sporządzona przez Rodzinny Ośrodek Diagnostyczno Konsultacyjny.