Brak zgody małżonka na rozwód

Wystąpienie przez jednego z małżonków do sądu z pozwem o rozwód nie oznacza, że drugi z małżonków ma obowiązek wyrazić na niego zgodę. Sprzeciw małżonka musi być jednak odpowiednio uargumentowany i poparty stosownymi dowodami. Małżonek, który nie chce rozwodu, może wnieść o oddalenie powództwa z uwagi na brak przesłanek pozytywnych orzeczenia rozwodu lub zaistnienie przesłanek negatywnych. Jego sprzeciw nie musi jednak oznaczać, że sąd nie orzeknie rozwodu, jednak z pewnością komplikuje on postępowanie. Należy bowiem pamiętać, że w polskim prawie rodzinnym obowiązuje zasada trwałości małżeństwa i sąd jest zobowiązany badać, czy w istocie zasadne jest orzeczenie rozwodu. Jednostronne oświadczenie jednego tylko małżonka wyrażające wolę zakończenia związku nie jest z pewnością wystarczające.

Kiedy sąd orzeka rozwód?

Rozwód może zostać orzeczony jedynie w sytuacji, gdy miedzy małżonkami doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia. Owo pożycie wyraża się w istnieniu trzech podstawowych więzi łączących parę tj. więzi duchowej (emocjonalnej), fizycznej i gospodarczej. W razie wystąpienia przez jednego z małżonków z pozwem o rozwód drugi z nich może twierdzić, że do rozpadu wskazanych więzi wcale nie doszło, a co za tym idzie, nie można orzec o rozwiązaniu małżeństwa. Mąż lub żona może udowadniać przykładowo, że strony nadal darzą się uczuciem, a wystąpienie z pozwem o rozwód jest wynikiem jedynie chwilowych problemów małżeńskich. Ponadto małżonek sprzeciwiający się rozwodowi może twierdzić, że wprawdzie więzi te uległy rozpadowi, jednak rozpad ten nie ma trwałego charakteru z uwagi upływ niewielkiej ilości czasu od rozstania. Wówczas może bowiem jeszcze istnieć szansa na pogodzenie się stron i uratowanie małżeństwa, ewentualnie możliwe będzie orzeczenie zamiast rozwodu separacji.

Brak zgody na rozwód

Brak zgody na rozwód może także wynikać z tego, że byłby on sprzeczny z dobrem wspólnych małoletnich dzieci stron lub z innych przyczyn byłby on sprzeczny z zasadami współżycia społecznego (np. z uwagi na stan zdrowia jednego z małżonków). Podnoszenie takiego rodzaju argumentów może skutecznie zablokować orzeczenie rozwodu.

Rozwodu nie może żądać małżonek winny rozpadowi małżeństwa

Warto także pamiętać, że rozwodu nie może żądać małżonek wyłącznie winny pożycia, chyba, że drugi małżonek wyrazi na niego zgodę lub brak tej zgody w okolicznościach konkretnej sprawy jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. W praktyce oznacza to, że małżonek dopuszczając się przykładowo zdrady małżeńskiej, nie może zażądać rozwiązania małżeństwa przyznając się do winy i „biorąc ją na siebie”, jeśli drugi z małżonków nie wyrazi na to zgody. Nie można bowiem dopuścić do sytuacji, gdy osoba winna rozpadowi małżeństwa jednostronnie decyduje o zakończeniu związku.

Co, jeśli drugi z małżonków wcale nie chce się rozwieść?

Przede wszystkim brak zgody małżonka na rozwód może sprawić, że sąd rozwodu po prostu nie orzeknie i oddali powództwo. Stanie się tak, jeśli w wyniku postępowania dowodowego zostanie ustalone, że więzi małżeńskie nie zostały wcale zerwane lub istnieją realne widoki na trwanie małżeństwa. Sąd może dojść do przekonania, że nie zaistniały przesłanki warunkujące orzeczenie o rozwiązaniu małżeństwa.

Ponadto brak zgody małżonka na rozwód sprawia, że małżonek występujący z pozwem nie może żądać, aby sąd orzekł rozwód bez orzekania o winie stron w rozkładzie pożycia. Przepisy mówią bowiem wyraźnie, że sąd może odstąpić od orzekania o winie jedynie w sytuacji, gdy oboje małżonkowie o to wnoszą. Wobec braku takiego wniosku sąd jest zobowiązany do procedowania w kierunku ustalenia, czy doszło do rozpadu pożycia stron, a jeśli tak, to z czyjej winy. Tym samym jeśli w wyniku wniesienia powództwa o rozwód druga strona się mu sprzeciwia, strona powodowa najczęściej zmienia swoje stanowisko i wnosi o orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy pozwanego lub ewentualnie z winy obu stron, co powoduje konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego w tym zakresie.

Należy podkreślić, że sytuacje, w których w istocie dochodzi o oddalenia powództwa z uwagi na brak przesłanek pozytywnych (trwały i zupełny rozkład pożycia) lub zaistnienie przesłanek negatywnych (dobro małoletnich dzieci lub zasady współżycia aspołecznego) należą raczej do rzadkich. Co do zasady po wytoczeniu sprawy o rozwód więzi łączące dotąd strony, nawet jeśli istniały w początkowej fazie rozwodu, ulegają stopniowo coraz większemu rozluźnieniu i w końcu zerwaniu, co stanowi dla sądu podstawę orzeczenie rozwodu. Bardzo często również zdecydowana postawa i determinacja małżonka żądającego rozwodu ostatecznie doprowadza do drugiego z nich do wniosku, że nie ma szans na ratowanie związku i w konsekwencji zmiany jego stanowiska procesowego na wniosek orzeczenie rozwodu.