Dochodzenie przed sądem alimentów wymaga dużej wiedzy, znajomości regulacji prawnej przesłanek orzekania w tym przedmiocie, procedury, a przede wszystkim doświadczenia.
Kogo dotyczy obowiązek alimentacyjny
Z alimentami nieodłącznie kojarzony jest obowiązek dostarczenia środków utrzymania i wychowania, który ciąży na rodzicach po orzeczeniu przez sąd rozwodu. Obowiązek alimentacyjny jest jednak instytucją rozbudowaną. Nie obciąża wyłącznie rodziców względem dzieci, czy szerzej krewnych w linii prostej. W niektórych przypadkach może on również dotyczyć rodzeństwa oraz małżonków. W stosunku do rodzeństwa zobowiązany może uchylić się od świadczeń alimentacyjnych, jeżeli są one połączone z nadmiernym uszczerbkiem dla niego lub dla jego najbliższej rodziny.
Alimenty dla byłego małżonka
Przy zaistnieniu określonych w ustawie przesłanek możliwym jest domaganie się dostarczenia środków utrzymania od byłego małżonka. Tym samym, małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego, dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym jego usprawiedliwionym potrzebom oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym.
Alimenty również gdy były małżonek nie znajduje się z niedostatku
Jeżeli jednak jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.
Zakres i wysokość alimentów
Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie.
Tym samym wysokość alimentów zależy łącznie od:
- usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego,
- możliwości majątkowych zobowiązanego,
- możliwości zarobkowych zobowiązanego.
Gdzie kierowany jest pozew o alimenty
Pozew kierowany jest do sądu rejonowego - wydziału rodzinnego i nieletnich. Osoba występująca o alimenty ma prawo wyboru między sądem rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania osoby pozwanej lub właściwym ze względu na jej własne miejsce zamieszkania. Osoba dochodząca alimentów, lub ich podwyższenia jest zwolniona od kosztów sądowych.
Zmiana zakresu i wysokości alimentów
W art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje się, że w sytuacji zmiany stosunków, można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego np starać się o podwyższczenie alimentów. Najczęstszą sytuacją jest upływ czasu od momentu pierwszego orzekania o alimentach albo zmiana możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, która zwykle ma związek ze wzrostem jego wynagrodzenia.