Zaprzeczenie ojcostwa

Zaprzeczenie ojcostwa – to czynność dokonywana w przypadku, gdy poweźmiemy informację o tym, że domniemany ojciec będący mężem matki lub byłym mężem, nie jest ojcem dziecka.

Zasada domniemania ojcostwa wskazująca, że ojcem dziecka, które urodziło się w czasie trwania małżeństwa jest mąż matki dziecka. Ponadto powyższą zasadą objęty jest również były mąż matki dziecka, jeżeli małoletni urodził się przed upływem 300 dni od ustania bądź unieważnienia małżeństwa. Domniemania tego nie stosuje się jeżeli dziecko urodziło się po upływie 300 dni od orzeczenia o separacji.

Niezależnie zatem od sytuacji faktycznej w jakiej funkcjonuje małżeństwo mąż lub były mąż matki dziecka jest w świetle prawa ojcem dziecka swojej żony, dopóki nie zapadnie prawomocny wyrok o zaprzeczenie ojcostwa.

Zgodnie z przepisami ustawy możliwość wytoczenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa mają:

• mąż matki dziecka,
• matka dziecka,
• dziecko po uzyskaniu pełnoletności,

Wniesienie niniejszego powództwa jest czasowo limitowane wobec męża matki, matki i dziecka. Wyjątek stanowi prokurator, który ma możliwość wystąpienia z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa w każdym czasie.

Mąż matki powinien wytoczyć powództwo w ciągu 6 miesięcy od powzięcia informacji o narodzinach dziecka, jednak nie później niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Powództwo to wytaczane jest przeciwko matce i dziecku, jeżeli matka nie żyje, powództwo jest wytaczane przeciwko samemu dziecku.

Z kolei matce również zakreślono termin 6 miesięcy z tą różnicą, że termin wytoczenia powództwa przez matkę biegnie od urodzenia dziecka. Powództwo kierowane jest przeciwko mężowi i dziecku.

Z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa może wystąpić także dziecko po uzyskaniu pełnoletności, w tym przypadku ustawodawca zakreślił termin 3 lat liczonych od osiągnięcia pełnoletności przez dziecko. W związku z czym niniejszy wniosek nie może być złożony później niż po ukończeniu 21 lat przez dziecko.

Nadto czynności związane z zaprzeczeniem ojcostwa mogą zostać podjęte przez prokuratora. Prokurator nie jest zobligowany żadnym terminem, a jednocześnie nie ma obowiązku podjęcia czynności w omawianej sprawie.

Pozew o zaprzeczenie ojcostwa należy do właściwości sądów rejonowych.

Pozew – co do zasady – w zakresie właściwości ogólnej jest wnoszony do sądu zgodnie z miejscem zamieszkania pozwanego. Jednak wyjątek stanowi art. 42 k.p.c.  wskazując, że powództwo ze stosunku między rodzicami a dziećmi wytacza się wyłącznie przed sąd miejsca zamieszkania powoda, jeżeli brak jest podstaw do wytoczenia powództwa według przepisów o właściwości ogólnej. Opłata od pozwu jest stała i wynosi 200 zł. Poza tym pozew o zaprzeczenie ojcostwa powinien spełniać wymogi określone dla każdego pisma wszczynającego postępowania, w szczególności dotyczące wskazania stron, ich danych, a także uzasadnienia pozwu i sformułowania wniosków dowodowych.

Niedopuszczalne jest wytoczenie powództwa o zaprzeczenie ojcostwa w dwóch przypadkach. Po pierwsze w przypadku osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Wyjątek stanowi uwzględnienie powództwa samego dziecka lub prokuratora. Kolejno zaprzeczenie ojcostwa jest niemożliwe, jeśli dziecko zostało poczęte w następstwie procedury medycznej, na którą mąż matki wyraził zgodę.

Wyrok uwzględniający powództwo znosi stosunek pokrewieństwa między dzieckiem, a mężem matki, co stanowi podstawę do wzmianki w akcie urodzenia dziecka, a w konsekwencji powoduje upadek wzajemnych praw i obowiązków.