Koszty odzyskiwania należności w sprawach gospodarczych

Nieopłacanie faktur na czas to prawdziwa zmora przedsiębiorców. Często kontrahenci traktują datę płatności faktury wyłącznie jako wskazówkę, a nie wiążący termin. Tymczasem zwłaszcza wśród małych firm nieopłacenie już kilku należności może powodować zachwianie stabilności finansowej. Warto uświadomić dłużnikowi, że niepłacenie na czas… kosztuje!

Terminy zapłat wg prawa

Mowa o regulacjach ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. 2013, poz. 403 ze zm.), która dostarcza wierzycielom podstaw do „zarobienia” na opóźnieniu dłużnika. Ustawa określa szczególne uprawnienia wierzyciela i obowiązki dłużnika w związku z terminami zapłaty w transakcjach handlowych, skutki niewykonania takich obowiązków oraz postępowanie w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych (art. 1). Jej przepisy stosuje się do transakcji handlowych, których wyłącznymi stronami są szeroko rozumiani przedsiębiorcy (art. 2).

 Przede wszystkim, gdy mowa jest właśnie o transakcji handlowej uregulowanej tą ustawą, wówczas wierzyciel na preferencyjnych warunkach ma prawo naliczyć dłużnikowi odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, które, w zależności od stron umowy, będą wynosić sumę stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i ośmiu bądź dziesięciu punktów procentowych. Dla porównania – „zwykłe” odsetki ustawowe za opóźnienie równe są co do zasady  sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (art. 481 § 1 KC). Odsetki uregulowane tą ustawą należą się bez wezwania! 

Rekompensata i odsetki

           Dodatkowo, z art. 10 tej ustawy wynika, że wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do ww. odsetek, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, rekompensata za koszty odzyskiwania należności, stanowiąca równowartość kwoty:

1) 40 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego nie przekracza 5000 złotych;

2) 70 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest wyższa niż 5000 złotych, ale niższa niż 50 000 złotych;

3) 100 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest równa lub wyższa od 50 000 złotych.

Równowartość kwoty rekompensaty, o której mowa powyżej, jest ustalana przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Oprócz niej wierzycielowi przysługuje również zwrot, w uzasadnionej wysokości, poniesionych kosztów odzyskiwania należności przewyższających tę kwotę. Roszczenia o tę rekompensatę nie można zbyć na przykład w drodze cesji.

Zapłata od niesolidnych kontrahentów

Podsumowując, z mocy przepisów tej ustawy przedsiębiorca może żądać od swojego niesolidnego kontrahenta zapłaty:

• kwoty głównej,
• kwoty odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych,
• rekompensaty w wysokości 40/70/100 euro,
• oraz ewentualnie dodatkowych kosztów odzyskiwania należności. 

Do obciążenia dłużnika tymi wszystkimi należnościami wystarczy już tylko brak uregulowania jego zobowiązania i przepisy ustawy. Nie ma potrzeby ani konieczności umieszczania takich postanowień np. w umowie, która łączy strony.

 Prowadząc windykację długu, warto znać swoje prawa – i egzekwować to, co się nam należy. Adwokat doradzi, jak najskuteczniej poradzić sobie z unikającym zapłaty dłużnikiem!